Katar sienny pojawia się w wyniku reakcji organizmu na alergeny znajdujące się w powietrzu, np. pyłki roślin, roztocza lub sierść zwierząt. Jest to jedna z najbardziej powszechnych dolegliwości, jednak wciąż pojawiają się problemy z prawidłowym odróżnieniem kataru siennego od zwykłego.

Katar sienny, alergiczny nieżyt nosa, alergiczne zapalenie błony śluzowej nosa, pyłkowica — oto główne określenia, nazywające serię dolegliwości, z którymi boryka się nawet co czwarty mieszkaniec Europy. Uporczywej wydzielinie z nosa zwykle towarzyszy seria innych objawów. Chociaż nie uniemożliwiają one codziennego funkcjonowania, powodują dyskomfort, wpływający na jakość życia. Nieleczone, mogą prowadzić do znacznie poważniejszych schorzeń. Warto zatem zidentyfikować problem jak najwcześniej, by podjąć stosowną walkę z przykrymi dolegliwościami.

Skąd bierze się katar sienny?

Katar sienny pojawia się w wyniku reakcji organizmu na alergen, który powoduje zapalenie błony śluzowej. Rozróżniamy dwa rodzaje kataru alergicznego:

• sezonowy, pojawiający się wyłącznie w okresach występowania danego alergenu, np. pyłki drzew wiosną, pyłki traw w lecie, zarodniki grzybów jesienią
• całoroczny, pojawiający się np. w wyniku uczulenia na roztocza kurzu domowego lub sierść zwierząt domowych

Kiedy organizm ma kontakt z alergenem, mastocyty (komórki tuczne) zaczynają wydzielać histaminę. Dochodzi wówczas do stanu zapalnego, a gruczoły śluzowe — w ramach reakcji obronnej — produkują duże ilości wodnistej wydzieliny, której często towarzyszą inne objawy alergii.

Objawy kataru siennego

Podstawowym objawem kataru siennego jest wodnista lub wodnisto-śluzowa, przezroczysta wydzielina z nosa. Najczęściej towarzyszy jej zapalenie spojówek, które charakteryzuje się łzawieniem i zaczerwienieniem oczu, często również świądem oraz światłowstrętem. Kolejnym częstym symptomem alergii jest bardzo częste, seryjne kichanie, a także uczucie tzw. zatkanego nosa.

Jak odróżnić katar sienny od zwykłego?

Objawy alergii są podobne do zwykłego kataru. Jednak po wnikliwej analizie symptomów można nawet w domowych warunkach rozróżnić te dwie, zupełnie różne od siebie dolegliwości. Katar sienny pojawia się nagle po kontakcie z alergenem i nie ustąpi dopóty, dopóki organizm jest na niego narażony. Gdy jednak przyczyna dolegliwości zniknie, minią również nieprzyjemne objawy. W przypadku zwykłego kataru, np. podczas przeziębienia, katar ustępuje wraz z pozostałymi dolegliwości chorobowymi (od 3 do 14 dni).

Katar alergiczny pojawia się sezonowo, np. wiosną lub latem, ale nie jest zaraźliwy. Alergicy często skarżą się na złe samopoczucie, jednak zwykle nie obserwują u siebie gorączki, bólu mięśni i głowy czy uporczywego kaszlu, jak w przypadku przeziębienia czy grypy.

Leczenie kataru siennego

Jeśli zauważasz u siebie typowe objawy kataru siennego, powinieneś udać się do lekarza. W przypadku podejrzenia reakcji alergicznej specjalista zleci wykonanie serii badań diagnostycznych (np. testy skórne), mających na celu identyfikację alergenu, odpowiedzialnego za wystąpienie przykrych dolegliwości.

Po przeprowadzeniu szczegółowych badań lekarz dobierze odpowiednie metody leczenia. W przypadku alergicznego zapalenia błon śluzowych wykorzystywane są m.in. leki antyhistaminowe, kortykosteroidy, kromoglikany itp. Może również doradzić wykonanie odczulania (immunoterapia swoista), które polega na podawaniu alergikowi dawek szczepionki zawierającej alergen.

W celu tymczasowego złagodzenia dolegliwości warto stosować preparaty pomagające oczyścić jamy nosowe z wszelkiego rodzaju zanieczyszczeń (w tym alergenów) o właściwościach nawilżających i regenerujących błony śluzowe.