Uczucie suchej śluzówki nosa to dość powszechna, ale niegroźna dolegliwość. Odpowiednie oczyszczanie i nawilżanie jam nosowych może skutecznie złagodzić dolegliwości.

Syndromu suchego nosa nie należy bagatelizować. Długotrwale wysuszona śluzówka powoduje nie tylko dyskomfort, ale również przyczynia się do podrażnień i dysfunkcji w obrębie błony śluzowej, która stanowi podstawową barierę ochronną przed zanieczyszczeniami, wirusami i bakteriami, przedostającymi się do organizmu wraz z wdychanym powietrzem.

Przyczyny suchego nosa

• Suche powietrze

Suche powietrze to powszechna przyczyna wysuszenia śluzówki nosa. Najczęściej narażone są na nią osoby przebywające w pomieszczeniach ogrzewanych kaloryferem, wyposażonych w klimatyzację lub wentylatory oraz w miejscach o bardzo wysokiej temperaturze powietrza i niskim poziomie wilgotności (poniżej 30%). Prawidłowa wilgotność powietrza powinna wynosić 40-60%.

• Kurz

Kurz, pyłki i inne zanieczyszczenia wdychane wraz z powietrzem trafiają bezpośrednio do wnętrza jamy nosowej. Mogą przyczyniać się do zaburzenia pracy rzęsek występujących w nosie, a tym samym prowadzić do wysuszenia śluzówki, a nawet stanów zapalnych.

• Dym z papierosów

Dym z papierosów również może przyczyniać się do zaburzenia prawidłowej pracy rzęsek i uczucia suchości w jamie nosowej. Problem dotyczy nie tylko palaczy, ale również osób postronnych, narażonych na częsty kontakt z dymem papierosowym.

• Leki

Syndrom suchego nosa może pojawiać się pod wpływem długotrwałego (ponad 7-10 dni) stosowania preparatów do jamy nosowej, które w swoim składzie zawierają pochodne imidazolu (oksymetazolina, ksylometazolina). Wysuszona śluzówka jamy nosowej zaliczana jest do skutków ubocznych niektórych leków przeciwalergicznych, na wrzody i nadciśnienie.

• Upał i mróz

Skrajne temperatury również prowadzą do wysuszenia śluzówki jamy nosowej. Syndrom suchego nosa może pojawiać się zarówno podczas mroźnych zim, jak i w czasie upałów, którym towarzyszy suche powietrze.

Objawy syndromu suchego nosa

Syndrom suchego nosa przyczynia się do nieprzyjemnego uczucia suchości, swędzenia i drapania w nosie. Dodatkowo może pojawiać się dyskomfort związany z zatkanym nosem i trudnościami w oddychaniu, szczególnie bezpośrednio po przebudzeniu. Inne objawy to m.in. obrzęk śluzówki nosa, przesuszona wydzielina pokrywająca błonę śluzową, kichanie, podrażnienia, a nawet delikatne krwawienie z nosa.

Gdy pierwsze objawy zostaną zignorowane i śluzówka nosa nie będzie odpowiednio nawilżona, może dojść nawet do stanów zapalnych zatok i gardła.

Suchy nos – na jakie problemy zdrowotne może wskazywać?

Syndrom suchego nosa najczęściej spowodowany jest czynnikami zewnętrznymi, m.in. nieodpowiednią wilgotnością w pomieszczeniach, kurzem i zanieczyszczeniami w powietrzu czy kontaktem z substancjami drażniącymi itp. Może jednak stanowić jeden z kluczowych symptomów poważniejszych problemów zdrowotnych, takich jak m.in.:

• zespół Sjögrena (zespół suchości)
• infekcje górnych dróg oddechowych
• „zespół pustego nosa”, czyli jatrogenny nieżyt zanikowy nosa
• alergia
• zaburzenia hormonalne

Do innych, rzadszych schorzeń, które objawiają się suchością w nosie, zaliczamy m.in.:

• grzybica
• niedobory witaminy A oraz z grupy B i żelaza
• dieta uboga w białko
• kiła
• niedoczynności tarczycy
• reumatoidalne zapalenie stawów
• nieprawidłowo gojące się rany po operacjach rynologicznych
• ziarniniak Wegenera

Leczenie – jak nawilżać suchą śluzówkę nosa?

Osoby często narażone na dolegliwości związane z syndromem suchego nosa powinny przede wszystkim zabiegać o odpowiednie nawilżenie śluzówki. Można samodzielnie wykonywać inhalacje nosa wodą z solą lub olejkami eterycznymi np. tymiankowym, kamforowym lub sosnowym.

Skuteczne, a także wygodne w zastosowaniu, są różnorodne preparaty apteczne o właściwościach nawilżających, odżywiających i regenerujących śluzówkę nosa. Pomocny będzie np. spray do nosa z wodą morską, zawierający w swoim składzie kwas hialuronowy, roślinne wyciąg z aloesu, glicerol czy prowitaminę B5. Pozwoli nie tylko nawilżyć i odżywić błony śluzowe, lecz również oczyścić jamę nosową. Dodatkowo warto zaopatrzyć się w maści nawilżające do nosa, które szybko łagodzą dolegliwości oraz pozwalają pozbyć się przykrego uczucia wysuszonego naskórka, ściągnięcia, otarć, zaczerwień czy pieczenia.

Środki zaradcze

Aby skutecznie przeciwdziałać wysuszeniu śluzówki nosa, należy na co dzień dbać o higienę jamy nosowej. Warto regularnie oczyszczać jamę nosową ze wszelkich zanieczyszczeń, przedostających się wraz z wdychanym powietrzem, oraz nawilżać śluzówkę nosa. Bardzo ważne jest również odpowiednie nawodnienie całego organizmu, dlatego też każdego dnia należy starać się wypijać ok. 2 l płynów.