Czym jest nieżyt nosa?

Czym jest nieżyt nosa?

Nieżyt nosa, czyli katar, to dolegliwość znana każdemu. Zwykle kojarzy się z przykrą, ale stosunkowo niegroźną dysfunkcją nosa, która mija po kilku dniach. Ale co zrobić w sytuacji, gdy uporczywa wydzielina z nosa dręczy nas już ponad tydzień, a dodatkowo pojawiają się inne objawy?

Katar może mieć różne przyczyny. To od nich w dużej mierze zależy prawidłowa diagnoza choroby, z jaką boryka się nasz organizm, a w konsekwencji podjęcie stosownego leczenia.

Przyczyny nieżytu nosa

Powodów nieżytu nosa może być kilka. To właśnie od nich w dużej mierze zależy właściwe rozpoznanie dolegliwości, a następnie podjęcie właściwej terapii. Powszechnie wyróżniamy trzy podstawowe przyczyny nieżytu nosa:

  • alergiczne — spowodowane przez alergeny, które przyczyniają się do powstawania wodnistej wydzieliny z nosa, której niekiedy towarzyszą inne objawy, takie jak m.in. łzawienie, drapanie w gardle, suchość w jamie nosowej, ból głowy. Dolegliwości mijają po ustaniu oddziaływania alergenu.
  • infekcyjne — wywołane przez wirusy, bakterie, rzadziej grzyby. Pojawia się np. przy przeziębieniu, grypie lub zapaleniu zatok.
  • inne przyczyny, m.in. zmiany strukturalne, zmiany hormonalne (np. niedoczynność tarczycy, ciąża, stosowanie antykoncepcji hormonalnej), reakcja na leki (np. leki hipotensyjne, aspiryna, niesteroidowe leki przeciwzapalne), zespół dyskinezy rzęsek itd.

Objawy nieżytu nosa

Głównym objawem nieżytu nosa jest katar. Dodatkowo może pojawiać się kichanie, stopniowo zmniejszająca się drożność nosa, obrzęki, podrażnienia jamy nosowej, świąt w gardle, łzawienie. Niekiedy może występować również chrypka i kaszel. Zwykle pojawia się również ogólne osłabienie organizmu, ból głowy, a nawet stan podgorączkowy.

Rodzaje nieżytu nosa

Nieżyt nosa rozróżniamy ze względu na nasilenie objawów oraz czas ich trwania. Na tej podstawie wyróżniono dwa podstawowe rodzaje nieżytów nosa: ostry i przewlekły.

  • Ostry nieżyt nosa

Może pojawiać się do kilku razy w roku, głównie w okresie jesienno-zimowym i podczas przedwiośnia. To choroba zakaźna, przenoszona najczęściej drogą kropelkową. Bywa symptomem przeziębienia lub grypy.

Ostry nieżyt nosa składa się z czterech typowych etapów. W pierwszym etapie pojawia się delikatne uczucie drapania i łaskotania w nosie oraz w nosowej części gardła. Drugi etap obejmuje ogólne osłabienie organizmu, ból głowy, podwyższoną temperaturę ciała, niedrożność nosa, obrzęk błony śluzowej i pojawiającą się bezbarwną wydzielinę z nosa. Trzeci etap to okres, gdy wydzielina gęstnieje, błona śluzowa jest zaczerwieniona, pojawia się zaburzenie węchu i łzawienie. Wtedy właśnie mogą pojawić się powikłania, takie jak np. ostre zapalenie zatok przynosowych czy zapalenie krtani i tchawicy. Czwarty, ostatni etap, to okres zdrowienia, przypada zwykle na 5-10 dzień choroby. Wówczas objawy zaczynają ustępować, wydzielina staje się gęstsza, a uczucie zatkanego nosa ustępuje.

Przeczytaj również artykuł: Ostre i przewlekłe zapalenie błony śluzowej nosa i zatok przynosowych u dzieci

  • Przewlekły nieżyt nosa

Jest to powikłanie wynikające z wtórnego zakażenia bakteryjnego w przebiegu ostrego nieżytu nosa. Zwykle diagnozuje się go po 6-8 tygodniach występowania kataru. Charakteryzuje się długotrwałą, uporczywą wydzieliną śluzowo-ropną z nosa, uczuciem bólu głowy, a nawet twarzy, zaburzeniem powonienia.

Leczenie nieżytu nosa

W przypadku nieżytu nosa, który trwa do 7-10 dni, zwykle pomoc lekarska nie jest konieczna. Ważne jest jednak regularne opróżnianie nosa z wydzieliny, nawilżanie i odżywianie śluzówki oraz łagodzenie innych objawów, towarzyszących np. przeziębieniu lub grypie. Warto sięgnąć po preparaty wspomagające oczyszczanie jam nosowych, które dodatkowo wykazują właściwości nawilżające i wspomagające regenerację błon śluzowych, np. spraye z wodą morską, kwasem hialuronowym, wyciągiem z aloesu, prowitaminą B5, gliceryną. Zaleca się też stosowanie maści regenerującej do okolic nosa.

Jeśli jednak symptomy nie ustępują, nasilają się, a dodatkowo pojawiają się inne objawy, wówczas zalecana jest wizyta u specjalisty.